Dąmbski Stanisław, h. Godziemba (1724–1802) starosta dybowski, podkomorzy brzesko-kujawski, syn Tomasza, chorążego inowrocławskiego, i Marianny z Kolczyńskich, za młodu chodził do szkoły jezuickiej w Toruniu, fundowanej przez bpa Stanisława D-go, po czym wstąpił do chorągwi husarskiej Dąmbskich, ale z wojskowością i wojną nic nie miał wspólnego. Cześnik brz.-kujawski r. 1756, regent grodzki inowrocławski 1758, podsędek 1759, deputat trybunalski w l. 1762 i 1768, z usposobienia oportunista, skoro posłował na elekcję Stan. Augusta, a jednak 29 V 1767 dał się obrać marszałkiem konfederacji kujawskiej w szeregach radomian, postępował w karierze skromnie na podczaszego bydgoskiego (1765), sędziego surogata brz.-kuj. (1766), chorążego kruszwickiego i inowrocławskiego (1770), znosząc biernie ucisk od rosyjskich komendantów Torunia. Wyszedł z rezerwy dopiero, kiedy szlachta kujawska skonfederowała się dla obrony przed rabunkiem pruskich generałów Bellinga i Lossowa. Wówczas razem z Antonim Biesiekierskim podjął się przykrej misji do Lossowa, by wyjednać zmniejszenie ogromnej zbożowej kontrybucji. Osiągnął redukcję 150000 korcy na 55000, wystawiwszy weksle na łapówkę dla osławionego faktora, żyda Efraima. Jako poseł na sejm 1773–5 nie odegrał większej roli politycznej, tylko dał się wybrać do 22 drobnych komisji tudzież do sądów sejmowych. Wtedy uzyskał na 50 lat starostwo dybowskie, porucznikostwo w swej chorągwi oraz królewszczyznę Obałki. Rej wodził na sejmikach radziejowskich, marszałkując w l. 1775, 1777 i 1778. Posłował znów w r. 1780 i 1784, po czym udekorowany orderem św. Stanisława i mianowany podkomorzym kuj. 6 X 1787. Kończył karierę poselską na sejmie czteroletnim, sejmikową – jako delegat szlachty kujawskiej do złożenia hołdu królowi pruskiemu (kwiecień r. 1793). Zmarł w swych dobrach Wilkowicach 31 VII 1802, pochowany w kościele lubranieckim.

Boniecki; Uruski; Pawiński, Dz. ziemi kuj. II, V; Vol. leg. VII, VIII, IX; Boruch E., Ziemia kujawska, 100. – Sygillaty, księgi grodzkie i ziemskie radziejowskie i brzeskie, dekreta trybunału piotrk. w Arch. Głównym Warsz. Diariusze sejmów r. 1764, 1780, 1784, 1788-90, druk. spółcz.; Diariusz s. r. 1773-5 sp. B. Czart. 825. Materiały hr. Kajetana Dąmbskiego.           

Red.