Bańczakiewicz Ludwik (ur. ok. 1800, zm. ok. 1840), kapitan 10-go p. grenadjerów gwardji w powstaniu listopadowem. Po upadku powstania uszedł do Galicji, gdzie aresztowany przez władze austrjackie, był więziony w Bernie, a potem 22 XI 1833 wysłany został z Triestu do Stanów Zj. razem z 235 innymi powstańcami na fregatach »Guerrière« i »Hebe«. Zbliżając się do New-Yorku, po przeszło czteromiesięcznej podróży, wygnańcy wybrali B-a przewodniczącym swego komitetu do porozumiewania się z władzami amerykańskiemi. Podpisał on wraz z Marcinem Rosienkiewiczem i drem Karolem Kraitzirem memorjał do kongresu Stanów Zj. z dnia 9 IV 1834 z prośbą o wyznaczenie wygnańcom obszaru ziemi, na którym mogliby żyć wspólnie z uprawy roli i pielęgnować polskość. Na skutek starań B. i towarzyszy kongres uchwalił odpowiednie prawo, wyznaczając Polakom 36 ang. mil. Kwadr. w dzisiejszym stanie Illinois. B. jeździł potem do Bostonu, wezwany przez przewodniczącego tamtejszego komitetu pomocy Polakom, Edwarda Everetta, w sprawie podziału ofiar Amerykanów między wygnańców, ale, zniechęcony zatargami wśród towarzyszy, skorzystał ze sposobności i przyjął ofiarowaną mu posadę profesora wyższej matematyki dla kadetów na amerykańskiej fregacie »Potomac«. Zmarł w kilka lat potem na żółtą febrę.
Kraszewski J. I., Z roku 1867, Rachunki, II 99; Gadon L., Emigr. Polska, Kr. 1901–3, III 101, 105; »Głos Wolny« 20 IV 1865; Haiman M., Z przeszłości polskiej w Ameryce, Buffalo 1927, 197–8, 214; Juźwikiewicz J., Polacy w Ameryce, Paryż 1836, 7, 11, 20; Kronika Emigracji Polski, Paryż, II 153, 188; »Noworocznik Demokratyczny« 1843, 133; Rawlings I. D., Polish Exiles in Illinois, Transactions of the Illinois State Historical Society for the year 1927, 87, także w przekładzie Haimana, Wygnańcy Polscy w Illinois, 13; »Tygodnik Emigracji Polskiej«, 9 I 1835; Zieliński St., Poczynania kolonizacyjne powstańców 1830–1831 w St. Zj. w r. 1834; »Morze«, X 24.
Mieczysław Haiman