Szczepkowski Józef Julian (1890–1974), anglista, nauczyciel akademicki, pastor metodystów polskich.
Ur. 12 XII w Brooklynie (od r. 1898 dzielnica Nowego Jorku), był synem Aleksandra, redaktora prasy polskiej w USA, i Marii z Bagrowskich, uchodźców politycznych z Król. Pol. (z Mazowsza).
W młodości związał się S. z Kościołem metodystycznym i zdobył kwalifikacje pastora. Przed r. 1914 ukończył studia humanistyczne na uniw. w Syracuse (New York). W l. 1917–18 uczestniczył w pierwszej wojnie światowej jako oficer marynarki wojennej USA. Po wojnie uzupełniał wykształcenie, m.in. w Detroit Teachers College, uzyskując dyplom nauczycielski, oraz w Springfield International YMCA College. W r. 1921 zamieszkał w Polsce, jednak w r. 1924 wrócił do USA, gdzie podjął pracę pastora Kościoła metodystycznego w diec. Michigan. Został też dyrektorem i nauczycielem języka angielskiego w Community House and Social Settlement, w dzielnicy Detroit, zamieszkałej przez Polaków. W r. 1929 ponownie osiadł w Polsce i został nauczycielem języka angielskiego w Szkole Podchorążych Polskiej Marynarki Wojennej w Toruniu. Uczestniczył w wielomiesięcznych rejsach oficerskich dookoła świata na statku szkolnym «Iskra». Podczas urlopów kontynuował studia anglistyczne na uniw. w Cambridge w Wielkiej Brytanii, m.in. u językoznawcy Daniela Jonesa i ukończył z wyróżnieniem wyższy kurs dla nauczycieli języka angielskiego. Latem 1939 przyjął obywatelstwo polskie. W czasie drugiej wojny światowej, w r. 1940, został wraz z rodziną wysiedlony z Torunia; zamieszkał w Warszawie, gdzie prowadził tajne kursy języka angielskiego oraz był drugim pastorem Zboru przy ul. Chłodnej, a następnie I Zboru Centralnego, wchodząc równocześnie w skład władz naczelnych Kościoła metodystycznego w Polsce. Po upadku powstania warszawskiego 1944 r. został umieszczony w obozie w Pruszkowie, skąd wkrótce zbiegł do Krakowa, gdzie uczył języka angielskiego na tajnych kompletach.
Po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej, w marcu 1945 został S. pastorem Zboru Krakowskiego im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Od września 1945 pracował jako lektor języka angielskiego w Katedrze Filologii Angielskiej UJ. Jesienią 1945 wrócił do Torunia, gdzie objął kierownictwo Katedry Filologii Angielskiej UMK. W l. 1948–50 przebywał na zorganizowanym przez metodystów stypendium Madison University (Wis., USA). W r. 1950 uzyskał magisterium z teologii i wrócił do Torunia. T.r. został mianowany rektorem Seminarium Teologicznego im. Jana Łaskiego w Klarysewie koło Warszawy. W r. 1952 Katedra Filologii Angielskiej UMK została zlikwidowana, a w r. 1954 przestał też pełnić funkcję rektora Seminarium. Od r. 1956 pracował jako dyrektor szkoły języka angielskiego w Warszawie. W r.n. został Superintendentem Naczelnym Kościoła metodystycznego w Polsce. W r. 1959 otrzymał doktorat teologii honoris causa Wilkinson Seminary-Lycoming College w Wiliamsport w Pensylwanii; kazania oraz wrażenia z podróży do USA publikował w l. 1958–9 w „Pielgrzymie Polskim”. Wybierany ponownie na urząd Superintendenta Naczelnego w l. 1961 i 1965, był w r. 1966 delegatem duchownym Kościoła metodystycznego na Konferencji Generalnej w Pittsburgu (Penn.) w USA. Polskich metodystów reprezentował także w r. 1968 na Konferencji Generalnej w Dallas. Na konferencji dorocznej Kościoła metodystów w Klarysewie (19–21 IX 1969) złożył urząd i przeszedł na emeryturę, otrzymując tytuł dożywotniego Superintendenta Honorowego. Zmarł 31 I 1974 w Toruniu, został pochowany 2 II na cmentarzu parafialnym przy ul. Wybickiego. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.
W zawartym w r. 1924 małżeństwie z Zofią z Makowskich (1899–1991), doktorem polonistyki Uniw. Pozn., działaczką oświatową, miał S. syna Jana (1926–2009), geografa, pracownika naukowego UMK i Uniw. Gdań., działacza samorządowego, oraz córkę Stefanię (1927–2010), pedagoga, kierowniczkę Sekcji Rodzin Klubu Inteligencji Katolickiej w Toruniu, żonę Janusza Bieniaka, historyka mediewisty.
Michalak R., Kościoły protestanckie i władze partyjno-państwowe w Polsce (1945–1956), W. 2002; Nierzymskokatolickie kościoły i grupy wyznaniowe w Gdańsku w latach 1945–1995 oraz ich wkład w rozwój regionu gdańskiego, Red. W. Pałubicki i in., Gd.–Koszalin 1998; Pracownicy nauki i dydaktyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 1945–2004. Materiały do biografii, Red. S. Kalembka i in., Tor. 2006; Załuska J., Studium Praktyczne Nauki Języków Obcych (1956–1980), w: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 1966–1980, Tor. 1992 II; – Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wspomnienia absolwentów, Red. I. Walczyk, W. Streich, Tor. 2009; Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wspomnienia pracowników, Red. A. Tomczak, Tor. 1995; – „Pielgrzym Pol.” 1974 nr 3 (W. Benedyktowicz); – Arch. UJ: sygn. S III 131, S III 133 (kwestionariusze osobowe); Arch. UMK: sygn. K–13/124 (teczka osobowa S-ego); – Mater. Red. PSB: Mater. Bożeny Kierzkowskiej na podstawie kwerendy w Arch. UMK; – Informacje z Arch. Uniw. Pozn., Janusza Bieniaka oraz Zbigniewa Kamińskiego z W.
Adela Styczyńska