Sawicki Jan (1872–1940), generał armii rosyjskiej i WP. Ur. 7 VII w rodzinie ziemiańskiej w majątku Telatycze (pow. Brześć Litewski), był synem Karola i Elwiry z Puczniewskich.
W r. 1892 S. ukończył gimnazjum realne w Białymstoku i w t.r. rozpoczął służbę w armii rosyjskiej jako junkier Nikołajewskiej Szkoły Jazdy w Petersburgu. W sierpniu 1894 awansował na korneta i otrzymał przydział do 2. szwadronu 43. Twerskiego P. Dragonów na Kaukazie. W dn. 15 I 1896 został przeniesiony wraz ze szwadronem do nowo formowanego 49. Archangielskiego P. Dragonów. W r. 1895 odbył kurs telefoniczny, w r. 1897 – saperski. Dn. 15 III 1898 uzyskał S. awans na porucznika, 15 III 1899 na sztabsrotmistrza. Dn. 12 III 1903 objął dowództwo 1. szwadronu w 50. Irkuckim P. Dragonów (przemianowanym później na 16. Irkucki P. Huzarów). Dn. 15 III t.r. awansował na rotmistrza. Dn. 30 VII 1910 otrzymał awans na podpułkownika i 1 X t.r. został szefem Zarządu Gospodarczego w sztabie pułku. W r. 1913 ukończył kurs strzelecki; 1 XII t.r. został mianowany instruktorem strzelania z karabinów ręcznych i maszynowych w I Samodzielnej Brygadzie Jazdy. Z 16. Irkuckim P. Huzarów wyruszył w r. 1914 z Rygi na wojnę z Niemcami. Awansowany 14 XI t.r. do stopnia pułkownika, objął stanowisko zastępcy dowódcy pułku do spraw gospodarczych. Od 1 III 1916 walczył na froncie austro-węgierskim, od 14 V do 3 XII 1917 jako dowódca 19. Archangielskiego P. Dragonów. W dn. 14 XI 1917 był awansowany do stopnia generała podporucznika, ale z powodu wydarzeń rewolucyjnych nie został o tym powiadomiony. Od 3 XII 1917 do 26 I 1918 jako pułkownik stał na czele polskiego oddziału wojskowego, utworzonego przy II Korpusie Jazdy w rosyjskiej 8. armii. Aresztowany 26 I 1918 w Kijowie przez władze sowieckie, przewieziony został potem do więzienia w Kursku. Dn. 6 VI t.r. zwolniono go z aresztu; nie wiadomo dokładnie, kiedy wyjechał do Polski.
W dn. 14 III 1919 S. wstąpił do WP jako generał podporucznik i znajdował się najpierw w rezerwie, a 26 VI t.r. został wyznaczony na stanowisko dowódcy III Brygady Jazdy, które objął faktycznie 10 VIII t.r. już w czasie walk brygady na froncie wołyńskim. W okresie od 11 II do 13 III 1920 sprawował tymczasowo obowiązki dowódcy 13. Dyw. Piechoty, a potem wrócił na dawne stanowisko i w kwietniu 1920 znalazł się ze swoją brygadą w składzie wojsk 3. armii gen. Edwarda Rydza-Śmigłego. Dowodził III Brygadą Jazdy 25 IV w czasie natarcia koło Zwiahla nad Słuczą i dotarł do Fastowa. Następnie S. kierował działaniami III Brygady Jazdy na południe od Kijowa, w rejonie Taraszczy. Odwołany 24 V t.r. wraz z brygadą z frontu ukraińskiego, a potem ponownie wezwany na linię frontu, odniósł sukces w walkach z 11. Dyw. Kawalerii 1. Armii Konnej S. Budionnego pod Zarudyńcami. W dn. 3 VI t.r. przejął od gen. Aleksandra Karnickiego komendę nad Dywizją Jazdy, a następnie stanął na czele improwizowanej grupy taktycznej, broniąc odcinka Samhorodek–Ozierna, gdzie 5 VI nastąpiło główne uderzenie konnicy Budionnego i przełamanie frontu wojsk polskich. Jako dowódca całej kawalerii polskiej zgrupowanej na Ukrainie, podążył potem S. za ofensywą konnicy Budionnego, szarpiąc jej tyły i południowe skrzydło. Od 20 do 22 VI t.r. uczestniczył w bitwie pod Zwiahlem. Od 15 VII t.r. stał na czele dwudywizyjnej operacyjnej grupy i od 29 VII do 2 VIII brał z nią udział w bitwie pod Brodami, a następnie osłaniał odwrót piechoty odwołanej z Wołynia. Osłonowe działania grupy operacyjnej S-ego zakończyły się 3 VIII niepowodzeniem 2. Dyw. Jazdy pod Klekotowem. W dn. 12 VIII został odwołany ze stanowiska dowódcy grupy operacyjnej, którą rozwiązano. Znalazł się w dyspozycji Naczelnego Dowództwa i 5 IX t.r. został wyznaczony na przewodniczącego Komisji do Zbadania Nadużyć w Grupie Generała Bałachowicza.
W wyniku dochodzeń przeprowadzonych przez Najwyższą Wojskową Komisję Opiniującą, w sprawie zarzutów postawionych S-emu przez dowództwo 2. armii, uznano, że S. był odpowiedzialny tylko w nieznacznym stopniu za niepowodzenie pod Klekotowem. W dn. 12 II 1921 powołano go w skład Centralnej Komisji Kontroli Stanów, a 26 I 1922 został mianowany dodatkowo członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego, w którym od 9 IV był zastępcą przewodniczącego. W dn. 29 V zatwierdzono go w stopniu generała brygady (ze starszeństwem od 1 VI 1919). Marszałek Józef Piłsudski w swej opinii o generałach brygady WP z końca 1922 r., nie wypowiadając się osobno o S-m umieścił go w grupie generałów o przeciętnych umiejętnościach. Dn. 16 II 1923 S. został przewodniczącym Komisji Rozdzielczej Centralnego Funduszu Pożyczkowego, 2 III t.r. przewodniczącym komisji zatwierdzającej kandydatów do nadziału ziemi przeznaczonej dla kolonistów wojskowych. W dn. 27 X 1923 specjalna komisja powołana przez Min. Spraw Wojskowych (MSWojsk.) badała powtórnie sprawy związane z wydarzeniami pod Klekotowem i uznała niewinność S-ego, co umożliwiło mu 1 VI 1924 powrót do służby liniowej i objęcie stanowiska dowódcy 3. Dyw. Kawalerii. W dn. 18 VIII 1925 został też mianowany zastępcą przewodniczącego Komisji dla Majorów i Oficerów Młodszych przy Dowództwie Okręgu Korpusu VII. Z dn. 16 XI 1925 przeniesiono go na stanowisko dowódcy 2. Dyw. Kawalerii, ale 31 XII t.r. wrócił jako dowódca do poprzedniej 3. Dywizji. Z dn. 30 IV 1927 przeszedł w stan spoczynku i zamieszkał w Telatyczach.
Po wybuchu drugiej wojny światowej S. znalazł się w sowieckiej strefie okupacyjnej. Ciężko już wtedy chory, został deportowany w głąb ZSRR i zmarł w r. 1940 w Jarosławlu. Był odznaczony m.in. Orderem Św. Stanisława z mieczami III i II kl., św. Anny IV, III i II kl., św. Włodzimierza IV kl. z mieczami, św. Jerzego oficerskim IV kl. za szarżę w 1917 r. pod Czortkowem, Krzyżem Virtuti Militari V kl. za bój pod Zarudyńcami, Krzyżem Walecznych.
Imienia żony, z domu również Sawickiej, nie udało się ustalić. Miał z nią S. syna Władysława (ur. 1903).
Enc. Wojsk., VII; Kryska-Karski–Żurakowski, Generałowie (fot.); Rocznik oficerski, W. 1923, 1924; – Karcher A., Samhorodek–Ozierna 5 VI 1920 r., „Bellona” T. 45: 1935 s. 175–9, 186, 188–9; Kutrzeba T., Wyprawa kijowska 1920 roku, W. 1937; Przybylski A., Wojna polska 1918–1921, W. 1930; Ułani Podolscy, Wr. 1991; Wrzosek M., Wojsko Polskie i operacje wojenne lat 1918–1921, Białystok 1988; – Cieplewicz M., Generałowie polscy w opinii J. Piłsudskiego, „Wojsk. Przegl. Hist.” 1966 nr 1 s. 332; Dziennik Personalny MSWojsk., 1922 nr 9, 1924 nr 53, 1925 nr 120, 140; Dziennik Rozkazów MSWojsk. 1923 nr 30, 39, 1925 nr 88; – CAW: Akta personalne P-17901, VM-102.
Mieczysław Wrzosek