Kabrun Jakub (1759–1814), kupiec, bibliofil, miłośnik-zbieracz dzieł sztuki. Ur. 9 I w Gdańsku, w rodzinie pochodzenia szkockiego, noszącej nazwisko Cockburn. Był synem Jakuba, kupca sukiennika w Gdańsku, i Luizy Concordii Spall. Praktykę handlową do r. 1775 odbywał K. w przedsiębiorstwie ojca, następnie (po ogłoszeniu przez ojca upadłości majątkowej, związanej z rozbiorami Polski i powodzią, jaka zniszczyła w r. 1775 Dolne Miasto i Wyspę Spichrzów) pracował od r. 1780 w firmie Jozua i James Kenworthy zrazu jako urzędnik, a następnie wspólnik. W t. r. został wpisany jako kupiec do ksiąg miejskich Gdańska. W r. 1800 po śmierci głównego właściciela wszedł w prawa jedynego posiadacza dużego przedsiębiorstwa handlowego i stał się jednym z najbogatszych kupców gdańskich. Przedsiębiorczy i ruchliwy, odbył K. w l. 1785–6 podróże do Holandii i Anglii, w 1802–3 do Francji i Anglii; podróże te okazały się bardzo owocne dla firmy. Będąc już samodzielnym właścicielem, nawiązał K. kontakty handlowe z Buenos Aires, a z Niemiec południowych sprowadzał poszukiwany i ceniony adamaszek.
Jako jeden z czołowych przedstawicieli kupiectwa gdańskiego, wraz z Abrahamem Ludwikiem Muhl i Korneliusem von Almonde, usiłował przedstawić Napoleonowi w r. 1807, w związku z nałożoną na miasto kontrybucją, bardzo trudną sytuację kupiectwa gdańskiego. Starał się również przyjść miastu z pomocą przez zorganizowanie kasy obywatelskiej dla pokrycia francuskich żądań. Pomysł ten jednak nie znalazł poparcia w szerszych kręgach kupiectwa gdańskiego. W trosce o miasto i jego zubożałych przez okres wojny mieszkańców zebrał K. dla zniszczonego Gdańska 5 000 funtów w Londyńskim City (1813). W czasie podróży kupował książki, obrazy, sztychy, rysunki; szczególnie cenne były obrazy i rysunki mistrzów staroholenderskich.
Zbiory te przekazał K. miastu pod warunkiem utworzenia instytutu kształcącego młodych handlowców, który pod nazwą Akademii Handlowej został powołany do życia w r. 1832. Zbiory przekazane miastu (ok. 350 obrazów, 1 950 akwareli i rysunków, ok. 11 000 sztychów) stały się podstawą i fundamentem Muzeum Miejskiego, do którego włączono również część biblioteki K-a z zakresu historii sztuki. W r. 1833 zbiory sztuki udostępniono publiczności, a w 1872 znalazły one pomieszczenie w budynku poklasztornym franciszkanów (obecna siedziba Muzeum Pomorskiego). Książki z innych dziedzin wiedzy zostały przekazane nowo otwartej Akademii Handlowej, a po jej zlikwidowaniu weszły do zbiorów Biblioteki Miejskiej (obecnie Biblioteka Gdańska PAN), zachowując swą przynależność proweniencyjną. K. interesował się również rozwojem sztuki teatralnej i był inspiratorem budowy gdańskiego teatru (1798–1801).
K. żonaty był dwa razy: z Marią von Almonde (6 IX 1791), po raz drugi z Henryką Lawinią Wagenfeld (16 X 1798); w małżeństwach bezdzietny, miał jednak 2 synów naturalnych: Karola i Augusta, którym dał swe nazwisko i ustanowił ich swymi spadkobiercami. Zmarł 24 X 1814 r. w Gdańsku.
Altpreuss. Biogr.; Zernecke W. F., Neuester Wegweiser durch Danzig, Danzig 1843; – Erster Jahresbericht der Handels-Akademie zu Danzig, Hrsg. v. F. Höpfner, Danzig 1833; Reychman K., Ex-Librisy Gdańskie, W. 1928; Secker H. F., Die städtische Gemäldegalerie, Danzig 1913; Völkel O., J. K. und die Gründung und Entwicklung der Handels-Academie, Festschrift der Handels-Academie, Danzig 1882; – WAP w Gd.: rkp. 300,60/7, 300,92/65; B. Gdań. PAN: rkp. 44 i 56 in Oe 82 8°.
Maria Pelczarowa