Biogram Postaci z tego okresu

Franciszka Zofia Siwicka  

 
 
1894-12-29 - 1982-01-27
Biogram został opublikowany w latach 1996-1997 w XXXVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Siwicka z Kraskowskich Franciszka Zofia (1894–1982), tłumaczka, pedagog. Ur. 29 XII w Krakowie, była córką Jerzego Kraskowskiego, urzędnika i publicysty, i Marii z Wendorffów.

W rodzinnym mieście S. ukończyła szkołę urszulanek, a następnie zdała w r. 1913 jako eksternistka egzamin dojrzałości w IV Gimnazjum Realnym. W r. 1914 rozpoczęła studia polonistyczne i anglistyczne na Wydz. Filozoficznym UJ, które ukończyła, uzyskując 12 VII 1919 doktorat filozofii na podstawie napisanej pod kierunkiem Ignacego Chrzanowskiego rozprawy Przyroda u Słowackiego (nie druk.). Studiowała następnie na uniwersytecie w Cambridge, miała też – wg nekrologów – uczestniczyć w seminarium Romana Dyboskiego na UJ. Dn. 15 X 1921 poślubiła inżyniera Kazimierza Mariana Siwickiego i zamieszkała w Warszawie. Od t. r. uczyła języka angielskiego w warszawskich szkołach średnich, a mianowicie w Państwowym Gimnazjum im. J. Lelewela (1921–8), Gimnazjum Ludwika Lorentza (1921–8), Gimnazjum im. M. Reja (do r. 1937), Gimnazjum i Liceum Haliny Gepnerówny (1938–9) oraz w Gimnazjum dla Dorosłych (1938–9).

W „Pamiętniku Warszawskim” (1930 nr 9) S. zamieściła artykuł o M. Webb, a w nim tłumaczenie wiersza tej poetki, w r. 1934 ogłosiła w „Drodze” przekład szkicu dramatycznego E.J.M.D. Plunketta lorda Dunsany’ego „Noc w oberży” (nr 7–8), a w r. n. przekład szkicu dramatycznego tegoż autora „Błyszcząca brama” (nr 1). Oba te utwory, poszerzone o tłumaczenie takiegoż szkicu tego autora „Gdyby Shakespeare żył dzisiaj”, wyszły w r. 1935 oddzielnie jako nr 9 „Biblioteki Dramatycznej «Drogi»” (W.). W „Pionie” ogłosiła S. szkic o T. Hardym pt. Wielki nieznany (1938 nr 48), a w r. 1939 w „Wymiarach” przekład kilku jego wierszy (nr 8). Stefan Jaracz nakłonił S-ą do spolszczenia tragedii W. Szekspira „Otello” i jej przekład zamierzał wystawić w warszawskim teatrze «Ateneum» jesienią 1939, co uniemożliwił wybuch wojny. Okupację niemiecką spędziła S. w Warszawie, biorąc udział w tajnym nauczaniu.

Po wyparciu Niemców od 5 IV 1945 do listopada 1946 S. uczyła w warszawskim Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego, a 1 XI 1946 została zatrudniona jako lektorka (na stanowisku adiunkta) języka angielskiego w Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych SGGW, gdzie pracowała do przejścia na emeryturę z dn. 1 VII 1958. Równocześnie prowadziła w l. 1946–7 zajęcia z języka angielskiego dla studentów Szkoły Głównej Handlowej. W l. 1945–9 była członkiem Komisji Programowej Języka Angielskiego w Min. Oświaty. Z pracą pedagogiczną wiązało się współautorstwo S-iej podręcznika Nauka angielskiego (Learning English). Pierwszy rok nauczania (W. 1949, 7 wyd. do r. 1959).

Działalność translatorska S-iej objęła po r. 1945 przede wszystkim dramaty Shakespeare’a. W r. 1947 była w Anglii, skąd nadesłała do „Odrodzenia” artykuł Jak grają Szekspira w Stratfordzie (1947 nr 36–8). W r. 1950 wyszedł jej przekład „Makbeta” (W., ze wstępem i objaśnieniami tłumaczki), a następnie kolejno: „Otello. Król Lir. Makbet” (W. 1951), „Juliusz Cezar” (W. 1953), „Koriolan” (W. 1955), „Burza” (W. 1956), „Romeo i Julia” (W. 1956), „Troilus i Kressyda” (W. 1957), „Cymbelin” (W. 1960), „Poskromienie złośnicy” (W. 1969), „Wiele hałasu o nic” (W. 1971), „Król Henryk Ósmy” (W. 1973), „Stracone zachody miłości” (W. 1976), „Król Henryk Piąty” (W. 1978), „Komedia omyłek” (W. 1980). Krytycy podkreślali zgodnie, zwłaszcza w odniesieniu do pierwszych przekładów, ich wierność, walory artystyczne oraz «doskonałość filologiczną, znakomite przygotowanie fachowe tłumaczki i majsterstwo, z jakim realizuje swą zasadę zwięzłości – mieszczenia treści w ilości wierszy polskich niemal nie większej niż w oryginale» (G. Sinko). Za przekłady Shakespeare’a, chętnie wystawiane w teatrach, otrzymała S. w r. 1972 nagrodę Pen-Clubu. Spolszczyła nadto m. in. powieść R.P.S. Payne’a „Aktorzy Jego Królewskiej Mości” (W. 1958), wspomnienia M. Twaina „Życie na Missisipi” (W. 1967), tom opowiadań amerykańskiej pisarki W. Cather „Poranek wagnerowski” (W. 1971). Współpracowała z Polskim Radiem (adaptacje utworów literackich), a przez 30 lat z warszawskim i łódzkim Studiem Opracowania Filmów jako konsultant przy kwalifikacji filmów anglosaskich, ponadto brała udział w przygotowywaniu angielskich filmów szekspirowskich dla telewizji polskiej. Była członkiem Związku Literatów Polskich i Pen-Clubu (w r. 1957 została wybrana na zastępcę przewodniczącego Sekcji Tłumaczy). S. zmarła w Warszawie 27 I 1982 i została pochowana na cmentarzu Powązkowskim.

Z małżeństwa z Kazimierzem Marianem Siwickim S. pozostawiła syna Ryszarda (ur. 1928).

 

Biernacki A., Z materiałów bio-bibliograficznych dotyczących pisarzy zmarłych w 1982 r., „Roczn. Liter.” za r. 1982 s. 750; Pol. Bibliogr. Liter. za l. 1946 i n.; Bartelski L. M., Polscy pisarze współcześni, W. 1977; Zagórowski, Spis nauczycieli, I–II; – an., Jaracz i Szekspir, „Odrodzenie” 1946 nr 37 s. 10; Hahn W., Shakespeare w Polsce, Wr. 1958; Konarski S., Ornowski M., Szkoła im. Mikołaja Reja w Warszawie, W. 1993 s. 300; Kurowska Z., Recepcja literatury angielskiej w Polsce (1932–1939), Wr. 1987; Rec. przekładów S-iej: „Roczn. Liter.” za l. 1955–6 (G. Sinko), 1957 (Z. Najder), 1969, 1972, 1978 (A. Szala); – Bołtuć-Hausbrandt I., O Zofii Siwickiej, „Życie Liter.” 1982 nr 9; Sprawozdanie XII C.K. Dyrekcji Gimnazjum Realnego (IV) w Krakowie za r. szk. 1912/13, Kr. 1913 s. 80; – Nekrologi z r. 1982: „Perspektywy” nr 6, „Słowo Powsz.” nr 18 (W.N.), „Życie Liter.” nr 3, „Życie Warszawy” nr 13, 22; – Arch. SGGW: Akta pracownicze, sygn. S–3745; Arch. UJ: WF II 504; IBL PAN: Kartoteka bibliograficzna (A. Bara); – Mater. Red. PSB: Odpis metryki chrztu.

Rościsław Skręt

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Kazimierz Rutski

1867-06-21 - 1945-01-17
księgarz
 

Alfons Walenty Kühn

1879-02-14 - 1944-01-27
inżynier elektryk
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Zofia Szleyen (z domu Szenwic)

1904-12-25 - 1994-10-30
tłumaczka
 

Tadeusz Białoszczyński

1899-11-25 - 1979-01-24
aktor filmowy
 

Czesław Wołłejko

1916-03-17 - 1987-02-07
aktor teatralny
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.