Sieniuta Abraham h. własnego (1587–1632), patron kalwiński. Ur. zapewne w rodzinnych Lachowcach na Wołyniu, był synem Fiodora (Teodora), wojskiego krzemienieckiego (zm. po r. 1595), i Katarzyny, córki woj. lubelskiego Mikołaja Firleja (zob.), bratem Krzysztofa (zob.).
Obaj Sieniutowie odbyli studia zagraniczne pod opieką preceptora Jana Grotkowkiego. Rozpoczęli je od Heidelbergu, gdzie 22 VI 1603 cała trójka zapisała się na uniwersytet. W listopadzie r.n. Sieniutowie zostali ukarani przez władze miejskie wysoką grzywną za awanturę, którą wszczęli w kościele ze swoim rodakiem Janem Pawłem Dunikowskim, także studentem uniwersytetu w Heidelbergu. Tu w r. 1605 ukazał się staraniem Jana Bogusza zbiór wierszy znakomitszych wychowanków tej uczelni („Eichai Koinogodis ab illustri Academia palatina…”), w którym zamieszczono m.in. utwory obu Sieniutów oraz Grotkowskiego. Wszyscy trzej przenieśli się następnie do Lejdy, o czym świadczy wpis do metryki tamtejszego uniwersytetu, uczyniony 1 XII 1605. Z wiersza Jana Rybińskiego, powstałego z okazji ślubu S-y z Zofią Zborowską wynikałoby, iż S. w trakcie pobytu za granicą zwiedził także Włochy oraz Szwajcarię.
Rybiński nazywa S-ę «dożywotnim rotmistrzem rycerstwem polskiego na Ukrainie», co wiąże się z jego udziałem (na czele własnej chorągwi w sile 100 koni) w niefortunnej wyprawie do Mołdawii w celu osadzenia na hospodarstwie Konstantego Mohiły. Podjęta w r. 1612 za zgodą króla przez Stefana Potockiego zakończyła się klęską pod Sasowym Rogiem (19 VII) przy ujściu rzeki Dzieży do Prutu. Większość uczestników poległa, część (wśród nich i S.) dostała się do niewoli. Na mocy układu z hospodarem Tomżą (Tomszą) jeńców zwolniono bez okupu w październiku t.r. S. «dziełem Boskim z tej klęski do domu wrócony» (Samuel Twardowski) zajął się już tylko gospodarką w rozległych dobrach, jakie po ojcu posiadał na Lubelszczyźnie (Rudno), Wołyniu (m.in. Kamień, Kobylin, Radagoszcz oraz Tychoml). Po zawarciu małżeństwa z Zofią ze Zborowskich (po 13 II 1613; data śmierci jej pierwszego męża), córką kaszt. gnieźnieńskiego Jana, wdową po kaszt. trockim Jerzym Radziwille (zob.), osiadł w Wielkopolsce, gdzie należały do niego: Kobylin, Samoklęski pod Szubinem oraz Zduny. Żona jego miała dożywocie na części majątków Radziwiłła na Litwie. Dzięki staraniom S-y Tychoml, na mocy przywileju królewskiego z 2 VI 1616, stał się miastem, a jego mieszkańcy zostali obdarzeni prawem magdeburskim i zwolnieni (na 15 lat) od podatków. Historycy ukraińscy, zaliczający wszystkich posiadaczy ponad 1 tys. dymów do magnaterii, wymieniają wśród niej również i Sieniutów.
Choć matka S-y była gorliwą arianką, on sam poszedł w ślady ojca. Wbrew temu, co zwykło się pisać o S-cie, nie był «gorliwym protektorem socynianizmu», ale przykładnym kalwinem. Kalwinką była również jego żona. J. Rybiński pisze wyraźnie o «wiarozgodności małżonków». S. utrzymywał zbór kalwiński w Rudnie; jego rządca, Krzysztof Niegoszewski spalił publicznie obrazy i ołtarz pochodzący z dawnego kościoła w Rudnie, który zamknął już Mikołaj Firlej (1563). Dzwony zostały zabrane do dworu, a budynki zrównano z ziemią. Jako patron zboru S. udzielił w Rudnie (w l. dwudziestych XVII w.) schronienia braciom czeskim, wygnanym z ojczyzny przez cesarza Ferdynanda II. S. jest często wymieniany w synodalnych aktach różnowierczych. Nie był jednak zapewne szczególnie hojnym kolatorem, skoro w r. 1630 synod dystryktowy w Biłgoraju kazał go upomnieć, żeby księdzu konseniorowi (Jerzemu Laetusowi) płacił regularnie pensję, aby ten «ze wzdychaniem i narzekaniem swego urzędu ministrowskiego nie odprawował». Poprzednikami Laetusa byli w Rudnie: Jędrzej Jezierski (1613), Jan Biskupski (1615) i Daniel Zaborowski (1616).
W r. 1629 S. popadł w zatarg z ks. Hieronimem Zahorowskim, plebanem w pobliskiej Kamionce, który postarał się, aby kościół w Rudnie wcielono do parafii kamionkowskiej. Równocześnie wszczął proces o zwrot gruntu należącego ongiś do plebanii i kościoła w Rudnie i wygrał go w lipcu 1629. Napiętnował on S-ę jako «heretyka» po rodzicach, a także promotora i siewcę «zarazy kacerskiej» na terenie Lubelszczyzny. S. wszakże odwołał się bezpośrednio do zwierzchnika Zahorowskiego, bpa krakowskiego Marcina Szyszkowskiego. Oskarżył plebana z Kamionki, że zamiast pilnować parafii, pieniaczy się po sądach. Przyrzekł też przedstawić własnego kandydata na plebanię w Rudnie i zwrócić mu uposażenie. Szyszkowski w liście pisanym 20 VII 1629 polecił Zahorowskiemu, aby wstrzymał postępowanie sądowe. Ten jednak nie ustąpił; kiedy S. 29 X 1629 przedstawił własnego kandydata (w osobie ks. Michała Gostkowskiego), ponownie wystąpił z protestem i powtórnie został skarcony przez biskupa. Szyszkowski zatwierdził kandydaturę Gostkowskiego, wyrażając przy tym nadzieję, iż dzięki temu księdzu S. przejdzie na katolicyzm, Zahorowskiego zaś obiecał pohamować, «aby Sieniutę nie ważył się turbować pretekstem żadnym». Zahorowski nie ustawał jednak w wytaczaniu kolejnych pretensji. Spory te przerwała dopiero śmierć S-y 8 X 1632.
Z małżeństwa S-y z Zofią ze Zborowskich urodziły się dwie córki: Anna i Dorota oraz syn Piotr (zob.). Po zgonie Zofii S. poślubił Elżbietę Sienieńską, córkę Krzysztofa, która zmarła 29 X 1631 w 24 roku życia. Jej przedwczesnemu zgonowi poświęcił długi wiersz Joachim Pastorius. Elżbieta pozostawiła córkę Katarzynę.
Abrahamowi i Piotrowi Sieniutom lekarz oraz współwyznawca Piotra, Jan Ciachowski, zadedykował dziełko „Wieczna nauka w częściach człowieczych krwie puszczania” [b.m.w. 1620].
Estreicher; Hist. Nauki Pol., VI; – Kossowski A., Protestantyzm w Lublinie i w Lubelskiem w XVI–XVII w., L. 1933; Odložilík O., Bratři na Slovensku, „Časopis Matice Moravské” [R.] 55: 1931 s. 335; Sajkowski A., Ostatni utwór Samuela Twardowskiego, Arch. Liter., 1962 VI 71–2; Tazbir J., Arianie i katolicy, W. 1971; Wotschke T., Polnische Studenten in Heidelberg, „Jahrbuch f. Kultur und Gesch. der Slaven”, N.F., Bd. 4: 1928 s. 62–3; Zalewski L., Z epoki renesansu i baroku na Lubelszczyźnie, L. 1949 II s. 122–4; – Akta synodów różnowierczych w Pol., III; Album studiosorum Academiae Lugduno Batavae, Hagae Comitum 1875; Miscellanea arianica, Oprac. J. Domański i L. Szczucki, „Arch. Hist. Filoz. i Myśli Społ.” T. 6: 1960 s. 270–74, 286–7; Pisma Stanisława Żółkiewskiego, Wyd. A. Bielowski, Lw. 1961; – B. Ukraińskiej Akademii Nauk w Kijowie: rkp. 5995/I k. 95–99 (wiersz J. Pastoriusa), 151–153 (wiersz J. Rybińskiego), 247–250.
Janusz Tazbir