INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Edwarda Regina Przeorska  

 
 
1900-10-13 - 1965-05-14
| grafik
 
Biogram został opublikowany w latach 1984-1985 w XXVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Przeorska Edwarda Regina (1900–1965), malarka, graficzka. Ur. 13 X w Brześciu nad Bugiem, była córką Leonarda Kasperskiego i Stanisławy z domu Michalczyk.

W r. 1918 ukończyła gimnazjum w Smoleńsku. Kształciła się (do r. 1937) w Szkole Sztuk Pięknych Blanki Mercère w Warszawie, gdzie ze szczególnym uwzględnieniem studiowała techniki al fresco. Oprócz ściennego malarstwa religijnego (al fresco i sgraffito) projektowała witraże i uprawiała grafikę artystyczną (drzeworyt, akwaforta). Uczestniczyła w wystawach warszawskiego Tow. Zachęty Sztuk Pięknych (TZSP): w r. 1932 w wystawie zbiorowej grupy «Fresk» (Zdjęcie z krzyża, projekt fresku ołtarzowego, tempera, oraz Fragment, al fresco), w Salonie 1937 (Anioł grający, al fresco, oraz Św. Franciszek, drzeworyt), w r. 1938 w Wystawie Ogólnej (Św. Maria Magdalena, al fresco). Wiosną 1939 uczestniczyła w wystawie «Święci Polscy w Sztuce», gdzie eksponowane były jej drzeworyty (Bł. Ładysław z Gielniowa, Świątobliwy Piotr Skarga, Św. Cecylia, Św. Franciszek z Asyżu, Madonna). W r. 1938 P. wykonała dekorację al fresco do sali parafialnej w gmachu «Roma» przy ul Nowogrodzkiej 49 w Warszawie. Za fundusze uzyskane m. in. na tę pracę odbyła w r. 1938 sześciomiesięczną podróż artystyczną do Włoch i Francji, celem pogłębienia studiów nad malarstwem ściennym. W r. szk. 1938/9 objęła asystenturę rysunku odręcznego przy Tadeuszu Plucińskim w żeńskiej Szkole Architektury im. S. Noakowskiego w Warszawie.

Okupację P. spędziła w Warszawie, uprawiając drobne formy drzeworytnicze (m. in. wizerunki świętych) i akwafortę. Z tego okresu pochodzą wymienione przez Jerzego Krama 73 ekslibrisy, wśród nich Alfonsa Graviera, Zygmunta Klemensiewicza, Edwarda Chwalewika, Tadeusza Przypkowskiego, Tadeusza Żerańskiego, Zuzanny i Jerzego Kramów, Zdzisława Tołłoczki. P. należała do tajnego Koła Miłośników Grafik i Ekslibrisu. W r. 1942 w 50 egzemplarzach wyszła w Warszawie teka Przeorskiej Edwardy 10 kwasorytowych ekslibrisów. W latach wojny podejmowała się też P. konserwacji kościołów, m. in. kościoła Św. Stanisława w Warszawie na ul. Bema (5 fresków ołtarzowych i 1 obraz, olej.), kościoła w Białej Rawskiej (2 witraże) oraz kościoła w Kompinie koło Łowicza (5 witraży). Malowała też obrazy o treści religijnej dla osób prywatnych. Po powstaniu warszawskim przebywała w Kielcach. Uczestniczyła tam jesienią 1945 w wystawie obrazów, na której eksponowała, wg krytyka miejscowej gazety, «nieco konwencjonalne» projekty witraży oraz akwafortowe i akwatintowe ekslibrisy «o niezwykle subtelnym opracowaniu i bardzo miękkim dotknięciu rylca». W r. 1946 uczyła rysunku odręcznego; wykładała naukę o ubiorach w Państwowym Gimnazjum Krawieckim w Kielcach. Była w t. r. członkiem krakowskiego oddziału Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP). W r. 1947 powróciła do Warszawy, gdzie w r. n. była wykładowcą na Wydziale Grafiki w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych im. C. Norwida. W r. 1947 uczestniczyła w Ogólnopolskim Salonie w Poznaniu, a w październiku t. r. w wystawie «Exposition des Ex-libris Polonais 1939–47» w Bibliothèque Nationale w Paryżu, w r. 1949/50 w Wystawie Zimowej w Radomiu (Zwiastowanie, olej.,), w r. 1950 w Międzynarodowej Wystawie Sztuki Religijnej z okazji Roku Świętego w Watykanie (dział polski wystawy). Latem 1963 brała udział w Wystawie malarstwa, rzeźby i grafiki «Otwarte drzwi» w Pomarańczarni w Łazienkach w Warszawie (Karton witrażowy, techn. mieszana). Uczestniczyła w międzynarodowych kongresach poświęconych ekslibrisowi w Lipsku (1961) i Paryżu (1962).

W okresie powojennym P. m. in. wykonała polichromie al fresco w kościołach w Suchocinie koło Płońska, w Sikorzu pod Płockiem, w kaplicach w Seminarium Duchownym w Płocku, w Strzelcach pod Kutnem, oraz w prezbiterium kościoła Ojców Redemptorystów w Warszawie przy ul. Karolkowej 49. Projektowała witraże m. in. dla kościołów: w Nowym Mieście koło Płońska, w Ostrołęce, w Wysewie koło Ostrowi Mazowieckiej, w Warszawie na Służewie, w Sokółce (10 witraży), w Bielawach koło Łowicza i dla katedry w Płocku. W gmachu Ligi Morskiej w Gdańsku znajduje się witraż P-iej Jan z Kolna. Z lat pięćdziesiątych pochodzi jedyna rzeźba P-iej, pomnik pamięci żołnierzy «Ponurego» na Wykusie (Kieleckie). Ok. r. 1963 P. zamieszkała w Brwinowie pod Warszawą, gdzie po dłuższej chorobie zmarła 14 V 1965. Pochowana została na cmentarzu Powązkowskim (kw. 70, rząd 3, grób 19).

Z małżeństwa z Jerzym Przeorskim P. potomstwa nie zostawiła.

Cztery ekslibrisy P-iej były eksponowane pośmiertnie (1965) w TZSP na wystawie «Warszawa w sztuce». Liczne ekslibrisy artystki znajdują się w zbiorach Ossolińskich we Wrocławiu.

 

Klemensiewicz Z., Bibliografia ekslibrisu polskiego, Wr. 1952; Artyści plastycy okręgu warsz. ZPAP 1945–70; Rocznik CBWA 1959–61, 1962, 1965–7; 5 Wystawa Zimowa Radom 1949/50; 3 Ogólnopolski Salon. Malarstwo, rzeźba, grafika, P. 1947; Warszawa w sztuce (katalog), W. 1965; ZPAP okręg warszawski. Wystawa malarstwa, rzeźby i grafiki „Otwarte drzwi”, Łazienki-Pomarańczarnia, W. 1963; – Grońska M., Nowoczesny drzeworyt polski, Wr. 1971; Pol. życie artyst. w l. 1915–39; Sitaniecki E., Sztuka i dydaktyka religijna kościoła w Sikorzu, „Kuźnica Kapł.” 1955 nr 3 s. 24; – Spraw. TZSP za r. 1932 s. 26; toż za r. 1937 s. 46; toż za r. 1938 s. 27; – „Dzien. Powsz.” 1945 nr 148 s. 3; „Głos Narodu” 1945 nr 207 s. 3; „Przegl. Artyst.” 1946 nr 4 s. 10; Przewodnik TZSP (W.) 1932 nr 76, 1937 nr 128, 1938 nr 131, 1939 nr 140; „Stolica” 1962 nr 43 s. 23 (Lewiński K., Bibliofil Tadeusz Żerański); „Życie Warszawy” 1965 nr 118 s. 7 (nekrolog); – B. Ossol.: Kram J., Almanach exlibrisu polskiego XX w., Kr. 1948 (mszp.); Zarząd Gł. ZPAP: Dział ewidencji, ankieta personalna P-iej.

Maria Zakrzewska

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Krzysztof Kamil Baczyński

1921-01-22 - 1944-08-04
poeta
 

Zygmunt Hübner

1930-03-23 - 1989-01-12
reżyser teatralny
 

Maria Modzelewska

1903-04-15 - 1997-09-25
aktorka teatralna
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Tadeusz Anastazy Prószyński

1873-08-17 - 1925-01-12
publicysta
 

Adam Sawicki

1885-11-01 - 1968-05-21
biskup tytularny
 

Jan Szeruda

1889-12-26 - 1962-03-21
biblista
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.